جوش واژه ای آشنا برای همه ماست که تقریبا از سنین نوجوانی با آن مواجه می شویم اما تنها به همان سن محدود نمی شود. جوش صورت و بدن در هر سنی به دلایل مختلف بروز می کند و زیبایی پوست را به خطر می اندازد. افراد همواره به دنبال دلیل به وجود آمدن جوش و رفع آن ها هستند و اگر کسی به آن ها بگوید که تا به حال جوش نزده است، آن را شبیه به معجزه می دانند و مطمئنا حسادت می کنند!
همان طور که می دانید و تجربه کرده اید، با استفاده از لوازم آرایشی هم گاها نمی توان آن ها پنهان نمود. حتی اگر بتوان این کار را کرد، باید بدانید که استفاده مکرر و بیش از حد از لوازم آرایشی خود باعث ایجاد جوش می شود. بنابراین به جای پاک کردن صورت مسئله، سعی در حل کردن مسئله داشته باشید!
جوش ها چگونه به وجود می آیند؟
جوش از سری مشکلات سنین نوجوانی است که در بزرگسالی نیز همراه ما می آید! در سنین نوجوانی به دلایلی از جمله انباشته شدن سلول های مرده و یا چربی در منافذ پوستی، جوش ها به وجود می آیند که به شکل جوش های سرسیاه، سرسفید، التهابی و … نواحی مختلفی چون پیشانی، گونه ها، چانه دیده می شوند.
در سنین بزرگسالی نیز به دلیل تغییرات هورمونی، مراقبت نادرست، استرس و … جوش ها بر روی سطح پوست به وجود می آیند.
انواع جوش صورت
اغلب افراد در سنین نوجوانی با از بین بردن جوش های صورت دست و پنجه نرم می کنند اما در سنین بزرگسالی نیز ممکن است با جوش صورت مواجه شوید. جوش هایی که بر روی صورت به وجود می آیند با هم متفاوتند. ممکن است به دلیل چربی های زیر پوست، آلودگی، و … بر روی صورت نقش ببندند. علت به وجود آمدن و روش درمان آن ها نیز متفاوت است. بنابراین بهتر است با آن ها آشنا شوید تا راحت تر درمان خود را شروع کنید.
در حالت کلی جوش ها به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
1- جوش های غیر التهابی:
جوش های غیر التهابی قرمز رنگ و متورم هستند و در آن ها چرک تجمع کرده است. دلیل ایجاد این جوش ها این است که باکتری های موجود بر روی پوست صورت منافذ سطح پوست را می بندند و جوش صورت پدید می‌آید.
جوش های سر سفید و جوش های سر سیاه جزو دسته جوش های غیر التهابی هستند که درمان آن ها آسان تر و سریع تر است و همچنین می توان با نسخه های خانگی نیز آن ها را درمان کرد.
جوش های سر سیاه:
همان گونه که از اسم آن پیداست، این جوش ها بر روی سطح پوست به رنگ سیاه ظاهر می شوند و دلیل به وجود آمدن آن ها، مسدود شدن فولیکول مو با چربی یا سلول های مرده پوست است. این جوش ها که به اسم کومدون باز شناخته شده هستند، دردناک نیستند و می توان با فشار دادن آن ها، از بینشان برد.
اما توصیه می کنیم این کار را نکنید زیرا جای آن اغلب به شکل جای زخم باقی خواهد ماند. پوست در نواحی اطراف این جوش ها به حالت طبیعی هستند و دلیل رنگ سیاه آن ها به خاطر همان فولیکول های مو می باشد. بر خلاف جوش های سرسفید که منافذ بسته در پوست ایجاد می کنند، جوش های سر سیاه منافذ باز دارند و با هوا در تماس هستند. اکسید شدن در سطح این منافذ، موجب رنگ تیره این جوش ها می شود که از دیگر دلایل سیاه بودن این نوع جوش هاست.
درمان جوش های سر سیاه:
- استفاده از محصولات موضعی پوست حاوی سالیسیلیک اسید است. سالیسیلیک اسید می‌تواند منافذ پوست شما را تمیز و ضدعفونی کند.
- اسکراب دائمی، راه درمان جوش سر سیاه نیست و می تواند با خشک کردن پوست، تولید چربی را بالا برده و وضعیت آکنه را بدتر کند.
جوش های سر سفید:
اکثر افراد با جوش های سر سفید آشنایی دارند که دلیل اصلی به وجود آمدن آن ها، مسدود شدن منافذ باز پوست می باشد. مسدود شدن منافذ باز دلایل مختلفی دارد. از جمله آن ها می توان به چرب شدن بیش‌ازحد پوست، وجود باکتری، افزایش سلول‌های مرده پوستی یا تغییرات هورمونی اشاره کرد.
نام دیگر این نوع جوش ها کومدون بسته است که معمولا بر روی منافذ بسته شده پوست به صورت یک برجستگی سفید دیده می شوند، یک برجستگی سفید رنگ به دلیل وجود چرک در آن ها! اطراف این نوع جوش‌ها معمولا قرمز رنگ است و ممکن است کمی دردناک باشند. پوست اطراف جوش نیز ممکن است کمی سفت یا چروک به نظر برسد.
لازم به ذکر است که این برآمدگی که حاصل از تجمع چربی است، در معرض هوا قرار نمی گیرد، و سفید یا گاهی زردرنگ (رنگ طبیعی چربی و سلول های مرده پوست) باقی می ماند. به همین دلیل این نوع از آکنه جوش سر سفید نامیده می شود.
توجه داشته باشید که به هیچ وجه این نوع جوش ها را فشار ندهید. با فشار دادن و از بین بردن این جوش ها، ممنافذ بسته شده، باز نمی شوند. بلکه جای آن ها باقی می ماند.
دلایل به وجود آمدن جوش سر سفید:
- زمانی که غدد چربی ساز سطح پوست، چربی بیش از حد تولید کند ین چربی ها با سلول های مرده سطح پوست یکدست می شوند و منافذ پوست را می بندند. که خود دلیل بروز جوش است.
- تغییرات هورمونی در بدن همانند دوران بارداری، یائسگی، قاعدگی و دوران بلوغ
درمان جوش سر سفید:
- شستشوی منظم و مستمر صورت خصوصا منطقه T صورت
- استفاده از لایه بردارهای مناسب پوست صورت خود
- استفاده از محصوللاتی که حاوی سالیسیلیک اسید هستند
2- جوش های التهابی
نوع دیگری از جوش ها هستند که درمان آن ها مشکل تر و زمان بر تر است. این جوش ها انواع مختلفی دارند که شامل پاپول، پاسچول، ندول و کیست می باشند که هر کدام به دلیل خاصی به وجو می آیند و نوع درمان ها نیز ممکن است متفاوت باشد.
تنها موضوعی که در طی درمان بایستی به یاد داشته باشید، صبوری است! زیرا ممکن است دوره درمان طولانی شود.
پاپول ها:
این جوش ها برجستگی های قرمز و یا صورتی هستند که اغلب کوچک می باشند و در نواحی مختلف صورت و بدن به وجود می آیند. دلیل به وجود آمدن این جوش ها بسته شدن منافذ پوست با سلول های مرده و یا چربی های سطح پوست است. این جوش ها که در زیر سطح پوست قرار می گیرند دارای باکتری هایی به نام کاتی باکتریوم هستند که در صورت فشار دادن جوش از آن بیرون آمده و به داخل پوست اطراف نفوذ می کنند.
این بدین معناست که خارج کردن این مواد می تواند باعث تشدید و به وجود آمدن جوش های بیشتر شود. این جوش ها چرکی نیستند اما این باکتری ها ممکن است در پوست التهاباتی را ایجاد کنند.
دلایل به وجود آمدن پاپول ها:
- پاپول ها وقتی ایجاد می شوند که جوش هاى سر سیاه و یا جوش های سر سفید آن قدر تحریک و ناراحتى ایجاد کنند که باعث اسیب پوست اطراف خود و بروز التهاب شوند.
کیست ها
جوش کیستیک شدیدترین نوع جوش است که با عفونت در اعماق پوست همراه خواهد بود. این مدل جوش ها معمولا بسیار بزرگ، قرمز، ملتهب و دردناک بوده و چرک زیادی دارند. برجستگی های کیست از ندول نرم تر است و این موضوع به وجود چرک زیاد در آن ها برمی گردد.
تخلیه کردن این نوع جوش ها به دلیل وجود چرم فراوان در آن ها، آلودگی پوست اطراف آن را در پی دارد که این مدل جوش ها را تشدید می کند.
پاسچول ها یا جوش های چرکی
این نوع جوش ها نیز برجستگی های بزرگ و قرمز رنگی هستند که مرکز آن ها سفید یا زرد است، همانند جوش های سر سفید! وجود زردی و یا سفیدی در نوک برجستگی و همچنین قرمزی پوست اطراف، نشان دهنده التهابی بودن این جوش ها می باشد.
این جوش ها بیشتر در قفسه سینه، صورت یا کمر مشاهده می شوند. این جوش‌ها نیز نظیر پاپول ها حالتی زیرپوستی دارند با این تفاوت که سر چرکین آن ها از پوست بیرون زده است.
همانند پاپول ها، با ترکاندن و تخلیه آن ها، باکتری موجود در آن ها به نواحی اطراف نفوذ می کند و باعث ایاد جوش های چرکی بیشتر خواهد شد. بنابراین به هیچ وجه آن ها را فشار ندهید
علت به وجود آمدن جوش های چرکی:
- آلوده شدن منافذ بسته شده پوست در اثر جمع شدن سلول های ایمنی و باکتری
- تغییرات هورمونی
درمان جوش های چرکی:
به دلیل وجود چرک، استفاده از آنتی بیوتیک های ضد باکتری در درمان این جوش ها استفاده می شود
ندول ها یا گره ها
جوش های ندولار یا ندول ها برجستگی‌های گوشتی، سفت و قرمز رنگی هستند که در عمق پوست به وجود می آیند. این برجستگی ها معمولا دردناک و ملتهب بوده و در اثر وجود باکتری کاتی باکتریوم در پوست ایجاد می شوند.
این نوع جوش‌ها معمولا با عفونت نیز همراه هستند و به همین دلیل می توان آن ها را از انواع جوش های وخیم دانست که با کندن و تخلیه آن ها، می توانند لک یا زخم های ماندگار بر روی پوست ایجاد کنند.
برای درمان این نوع جوش ها لازم است به پزشک مراجعه کنید زیرا درمان های خانگی اغلب پاسخگوی این مدل جوش ها نخواهد بود.
علت به وجود آمدن ندول ها:
باکتری های کاتی باکتریم باعث مسدود شدن منافذ پوستی می شوند و به سلول های عمق پوست آسیب می رساند که نتیجه آن به وجود آمدن ندول هاست.
دیگر دلایل به وجود آمدن جوش ها
همان گونه که گفته شد، دلیل به وجود آمدن اکثر جوش ها در هر نقطه ای از بدن، بسته شدن راه فولیکول های مو و مسدود شدن منافذ پوستی به هر دلیلی است! شایع ترین دلیل بسته شدن فولیکول های مو افزایش بیش از حد سبوم (چربی طبیعی پوست) بوده که خود را به صورت جوش نشان می دهد. اما موارد دیگری نیز هست که باعث بروز جوش می شود:
-
استفاده از برخی از داروهای خاص و یا وجود بعضی از بیماری ها
استفاده از برخی داروهای تنظیم کننده هورمون، داروهای اعصاب و … ممکن است باعث بروز جوش بر روی صورت و یا بدن شود.
-
سیگار و قلیان
از شایع ترین دلایل ایجاد جوش در بزرگسالان استفاده از سیگار و قلیان است.
-
لوازم آرایشی نامرغوب، بی کیفیت و یا فاسد
زمانی که از لوازم آرایشی نامرغوب استفاده می کنید، منافذ باز پوست مسدود می شود که نتیجه آن، ایجاد جوش می باشد. از طرف دیگر شستشوی صورت بعد از هربار استفاده از لوازم آرایشی واجب است زیرا باعث تمیز شدن منافذ و تنفس پوست خواهد شد.
در هنگام خرید لوازم آرایشی، به تاریخ انقضای آن توجه داشته باشید. استفاده از لوازم آرایشی با تاریخ منقضی شده می تواند آسیب های پوستی زیادی به وجود بیاورد.
-
آلودگی های محیطی
آلودگی های هوای، برخورد دست کثیف با پوست، استافده از روبالشتی کثیف، حوله و یا دستمال آلوده و … می تواند باعث به وجود آمدن انواع جوش ها شود.
-
استرس
اگر در اکثر زمان ها، در موقعیت های استرس زا هستید، منتظر جوش صورت و بدن باشید. در شرایط استرس زا هورمون کورتیزول افزایش یافته و درنتیجه غدد پوستی تحریک شده و سطح چربی پوست بالا می رود.
-
تغییرات هورمونی در نوجوانی
جوش از شایع ترین مشکلات پوستی در نوجوانی است. نامتعادل بودن هورمون ها یا افزایش ناگهانی آن ها می تواند باعث تحریک غدد چربی پوست و افزایش تولید سبوم و درنتیجه ایجاد جوش شود.
-
مشکلات زنانه
احتمال ایجاد جوش در زنان بزرگ سال بیشتر از مردان بزرگ سال است. چرا که مشکلات و تغییرات هورمونی در زنان بیشتر از مردان است. معمولا مواردی نظیر عادت ماهانه، بارداری و زایمان یا برخی بیماری های زنانه نظیر سندرم تخمدان پلی کیستیک از دلایل اصلی ایجاد جوش در زنان بزرگ سال هستند.
انواع درمان های خانگی جوش ها
استفاده از روش های خانگی ممکن است به کارآمدی روش ها و داروهایی که پزشکان تجویز می کنند، نباشد. اما برای برخی از جوش های غیر التهابی که به راحتی درمان می شوند، مناسب است.
-
استفاده از ماسک های خانگی
ماسک های خانگی بی شماری را می توان نام برد که از مواد ارگانیک می باشند و هیچ آسیبی به پوست نخواهند زد. این ماسک ها از مواد خوراکی و غیر خوراکی ساخته می شوند.
- عسل به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده در ماسک های خانگی استفاده می شود.
- آب لیمو را می‌توان یک میکروب‌کش طبیعی دانست که تاثیر زیادی بر بهبود جوش های صورت و جلوگیری از بروز مجدد آن ها دارد
- روغن چایی می تواند جوش های سر سفید را خشک کرده و آن ها را از بین ببرد. همچنین این روغن با از بین بردن میکروب ها مشکلات پوستی شما را برطرف می کند.
از دیگر موادی که می توان در جهت از بین بردن جوش ها از آن استفاده کرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از یخ
- بخور صورت
- استفاده از آسپرین
- استفاده از آلوئه ورا جهت از بین بردن جوش ها
- سرکه سیب
- خیار